Merhaba arkadaşlar bugün shadow copy adı ile karşımıza çıkan birim gölge kopyası konusuna bakacağız. Bu özellik Windows üzerinde uzun süredir olsa bile hatırlayıp bu servisi ve özelliği aktif etmek her zaman aklımıza gelmeyebilir. Fakat yine hayat kurtaran bir yöntem olduğundan dolayı bahsetmek istedim.

Shadow Copy dediğimiz bu özellik bilgisayar kullanımdayken bile bilgisayardaki birimlerin bir kopyasını oluşturarak geri yükleme imkanı sağlamaktadır.

Burada bahsettiğimiz konu sadece client için geçerli olan Shadow Copy.

Öncelikle Shadow Copy servisini aktif ediyoruz.

WIN + R tuşlarına basıp çalıştır ekranında “services.msc” yazıyoruz ve çalıştırmak için “Tamam” diyoruz.

WIN + R

Ardından Windows a ait tüm servislerin bulunduğu konsol açılıyor.

Shadow Copy Servisi

İlgili servisi çift tıklayarak açıyoruz. Karşımıza çıkan ekranda “ELLE” başlatma kısmına basarak “OTOMATİK” konuma alıyoruz. Öncelikler “Başlat” butonuna basıp servisi çalıştırıyoruz. Daha sonra “Uygula” ve “Tamam” diyerek ilgili ekranı kapatıyoruz.

Shadow Copy i ayrıca “Gelişmiş Sistem Ayaları > Sistem Koruması” bölümünden “Yapılandır” butonuna bastığımızda VSS (Birim gölge kopya) servisi çalışmaya başlıyor.

Artık Shadow Copy aktif. Fakat Client tarafında server sürümlerinde olduğu gibi ayrıntılı bir kontrol yapamıyoruz.

Bundan dolayı alınan shadow copyleri sürücü veya klasör özelliklerinden görüntüleyebildiğimiz gibi isterseniz bunun için ek bir program kullanabilirsiniz. Bu programı aşağıdaki linkten indirebilirsiniz.

Shadow Copy Explorer İndir

Bu program sayesinde tarihe göre alınan tüm yedeklerin sürümlerini yine rahatlıkla görüntüleyebilirsiniz.

Shadow Copy Explorer

Bu program ayrıca geri dönüşüm noktalarını da gösteriyor. Bu durum kafanızı karıştırmasın.

Diğer önemli bir nokta ise yedekleme noktası oluşturma işlemi. Server ürünlerinden bu işlemi arayüz yardımı ile yapabilmemize rağmen client tarafında bu imkan verilmemiş.

Yedekleme yani geri yükleme noktası oluşturmak için “Gelişmiş Sistem Ayarları > Sistem Koruması” yolunu izleyerek “Oluştur” butonuna basıyoruz. Bizden bir diyalog penceresi ile geri yükleme noktasının ismini istiyor, yazıyoruz ve “Oluştur” butonuna basıyoruz.

Geri Yükleme Noktası Oluşturma

Daha sonra bu oluşturduğumuz birim geri yükleme noktasını kontrol ediyoruz.

“Bilgisayar > geri yükleme için seçtiğimiz sürücü > sağ tıklıyoruz ve önceki sürümler tabından kontrol ediyoruz.

Önceki Sürümler

Görüyoruz ki diske ait geri yükleme noktaları oluşturulmuş. Eğer istediğiniz geri yükleme noktası içerisinde ne olduğunu görmek istiyorsak üzerine çift tıklıyoruz veya pencerenin aşağısından “Aç” butonu ile seçtiğimiz geri yükleme noktasının içeriğini görüntüleyebiliriz.

Birim geri yükleme noktaları
Geri yükleme noktasının içeriği

Arkadaşlar aslında buraya kadar yapmak istediğimiz tüm işlemleri gerçekleştirdik. Fakat bu geri yükleme noktasını sürekli sistem bizden beklerse bu çok yanlış olur. Çünkü biz bilgisayarımızı açıyoruz ve işimiz bitiyor kapatıyoruz. Bu sırada meşguliyetten dolayı yedek değil bazen sıradaki yapacağımız işi unutuyoruz:)

Bu durumun önüne geçebilmek amacıyla yine Microsoft un yıllardır işletim sistemleri içerisinde barındırdığı “Görev Zamanlayıcı” adlı modülü kullanıyoruz. Bu sayede biz unutsak bile hatta hatırlamaya bile ihtiyaç duymamak için burada bir görev zamanlayabilir bu sayede birim geri yükleme noktalarının belli bir saatte her gün oluşturulmasını sağlayabiliriz. Bu işlemi kısaca yazının devamında anlattım buyrun aşağıya 🙂

Öncelikle başlat a tıklıyoruz ve “Görev Zamanlayıcı” yazıyoruz ve programı açıyoruz. Aşağıdaki ekran görüntüsünde görüldüğü gibi sağ tıklıyoruz ve yeni bir görev oluşturmak için “Görev Oluştur ” seçeneğine tıklıyoruz.

Görev Oluştur

Açılan pencerede oluşturacağımız görevi ismini yazıyoruz. Aşağıdan da tüm yetkilerin üstünde bir yetkiye sahip bir işlem olması adına “En yüksek ayrıcalıklarla çalıştır” seçeneğini tıklıyoruz. Aslında bu seçenek bir programı çalıştırmadan önce sağ-tık yönetici olarak çalıştır seçeneğiyle aynı.

Görev Ayarları

Bu adımdan sonra yine aynı pencere içerisinde “Tetikleyiciler” tabına tıklıyoruz. Buradaki mantık işlemi harekete geçirecek şartlara karar veriyoruz. Aşağıdan “Yeni” butonuna tıklayarak yeni bir tetikleyici şartı oluşturuyoruz.

Görev Tetikleyiciler

Yeni butonuna bastıktan sonra aşağıdaki pencere bizi karşılıyor. Burada aşağıda da görüldüğü gibi zamanlama ile oluşturulacak bir tetiklemenin hangi sıklıklarla oluşturulacağının ayarlarını yapıyoruz.

Tetikleyici Oluştur

Tetikleyici şartımızı da oluşturduktan sonra “Eylemler” tabından “Yeni” butonuna basarak oluşturulacak eylemin ayrıntılarını giriyoruz. Burada eylem uzak bir bilgisayardaki script olabilir veya bir komut olabilir. Bu kısım aslında çok su götürecek ve araştırsanız isviçre çakısıymış bu diyeceğiniz bir kısım.

Eylem Oluştur

Aşağıdaki komutu bağımsız değişkenler bölümüne giriyoruz.

shadowcopy call create Volume=D:\

Bu komutu WMIC (Windows Management Interface Command) çalıştıracağız. Program kısmına da bu”wmic” yazmamız yeterli. İstersek VSSadmin komutları ile de yapabiliriz.

Oluşturulan Görev

Oluşturulan görevi test etmek için sağ tıklayıp çalıştırmamız yeterli.

Görev Çalıştır

Veee arkadaşlar bu görev çalıştırıldığına dair sağlamayı yapmak amacı ile birim geri yükleme noktası oluşturacağımız birimi aşağıdaki gibi kontrol ediyoruz.

Birim Geri Dönüşüm Noktası

Evet arkadaşlar yaptığımız işlemler başarılı oluğunu teyit ediyoruz. Öncelikle zaman ayırıp okuduğunuz için teşekkür ederim.

Basit ama son kullanıcı tarafında hayat kurtaran bir ayrıntı. Sıra sunucu tarafındaki Shadows Copy i anlatmaya da gelecek arkadaşlar.

Bir sonraki yazıda görüşme üzere:)